सिक्रेट सायको – २

 

आश्लेषा रूम मध्ये पडल्या पडल्या त्या ट्रॉफी ला निहाळत बसली होती, त्या वरच ठळक अक्षरातले ते शब्द ‘हिलिंग टच’ मनाला खूप स्पर्शून गेले होते, ती ट्रॉफी म्हणजे जादुई दरवाजा होता, आश्लेषा ला आपल्या सोबत ती तिच्या भूतकाळात घेवून गेली... जिथून तिच्या ह्या प्रवासाला सुरवात झाली.

ते कॉलेज चे सोनेरी दिवस, स्वप्न रंगवण्याचे दिवस आणि स्वप्नात रमायचे दिवस! मित्र मैत्रिणी आणि खूप मज्जा मस्ती!

 

तेरी बातो में दिल खो स गाया, प्यार केहते जिसको वो हो स गया...

खुश हु मेईन इतना क्यू? तेरे प्यार मेईन चमकू जैसे जुगनू...

 

तिला मिळालेली ती पहिली शाबासकी... गुरुजींनी गर्वाने थोपात्लेली पाठ!

तीच ते शेवटच्या वर्षी आपल्या थिसीस वर दिलेले भाषण अजून हि किती स्पष्ट ऐकायला येत होत तिला?

स्य्कॉलोजी मधली फ्रेड ची थेरी, जी सांगते कि कोणत्या हि व्यक्तिमत्वाचे तीन भाग असतात, इड, इहो आणि सुपर इगो.

हे तिन्ही इड, इगो आणि सुपर इगो आपलयाला वागण्याला कारणीभूत असतात.

इड आपल्याला आपल्या रोजच्या गरजा पूर्ण करायला मदत करत असतो जसं कि

सुपर इगो त्यात आपल्याला २ गोष्टीतली काय बरोबर आणि काय चूक हे सांगत असते, चांगल्या रस्त्यावर चालण्याला सांगत असते. जेव्हा कि ह्या दोघंमध्ये समतोल राखण्याचे काम करत असते इगो.

औदितोरीम शांत गंभीर झाले होते, आश्लेषा ला त्यामुळे समजले होते जरा डोक्यावरून चाललंय प्रकार... त्यामुळे ती सर्वांना वेगळ्या पद्धतीने समजावण्याचा प्रयत्न करते. अचानक बोर्ड वर काढलेले सर्व मिटवून ती बोर्ड वर लिहिते... दिल चाहता है!! ऐकल आहे हे नाव??

नवीनच चर्चेत असलेली मूवी म्हणजे दिल चाहता है, प्रत्येकाच्या ओठी गाणी असलेली मूवी, प्रत्येकाला ती मूवी डायरेक्ट connect झाली, कॉलेज मध्ये सर्व मुल वो लाडकी है कहा गात होते तर मुली, जाणे क्यू लोग प्यार करते है गात होते!

कोणी स्वत:ला आकाश मध्ये शोधत होत तर कोणाला आपण समीर वाटत होतो! काही न काही कुठे तरी प्रत्येकाच्या आयुष्यावर त्या मूवी नि छाप सोडली होती! पण आश्लेषा नि त्या मूवी ला एका वेगळ्या लेवेल ला नेले !!

इतक्या गंभीर विषयावर बोलतांना आश्लेषा नि असं मूवीचे नाव का लिहिले? प्रत्येकाच्या मनात ते प्रश्न सुरू असतांनाच आश्लेषा नि बोलायला सुरू केले..

आपल्या थेसिस ला ह्या मूवी चा आधार घेवून खूप छान पद्धतीने समजावून सांगू लागली!!

“ह्या मूवी मध्ये इड, इगो आणि सुपर हेरो सर्व आहेत म्हंटल मी तर काय तुम्हाला विश्वास बसेल?” तिनी उलट प्रश्न केला सर्वांना. मूवी मध्ये इड आणि इगो? सर्वांच्या चेहऱ्यावर प्रश्न स्पष्ट दिसत होते. आश्लेषा च्या चेहऱ्यावर मात्र एक गूढ स्मित आले होते.

ती पुढे नाव लिहिते तीन बोर्ड वर... आकाश, समीर आणि सिड. तिची थेसिस होती आईसबर्ग ची ३ मैंद च्या states वर होती म्हणजे इड, इगो आणि सुपर इगो आणि दिल चाहता है चे हे हिरो आता आपल्याला काय शिकवणार?

आश्लेषा सर्वांना बघत सांगते असे बघत पुढे लिहू लागली!!

आकाश (अमीर खान) – म्हणजे आपल्या मनाचे इड स्टेट दर्शवते – तो बेसिक प्लेझर नियमांवर चालतो, तो आपले आयुष्य आपल्या गरजा भागाव्ण्यास्तही जगतो.

सिड (अक्षय खन्ना) – म्हणजे सुपर इगो ला दर्शवतो. सुपर इगो आणि इड ह्यात नेहमी द्वंद्व सुरू असते, जे बरोबर आहे ते करायचे कि आपल्या गरजा निभ्वाय्च्या?

समीर (सैफ आली खान) – म्हणजेच इगो. त्याला सारख एक सुवर्ण बिंदू गाठवा लागतो इड आणि सुपर इगो च्या मध्ये.

तर दिल चाहता है मधले हे तीन पत्र नसून एकाच्या मनाच्या ३ स्थिती आहेत!

इतकी कॉम्पलीकेतेड थेरी आश्लेषा नि विश्लेषण =करून इतक्या सोप्या पद्धतीने समजावून सांगितली होती! तिचं बोलण संपते न स्माप्ते हाल मध्ये टाळ्यांचा कडकडत झाला!

“ए.. आशु... मानले हा तुला...” जुही नि आश्लेषा ची तारीफ करत स्वताचीच कल्लर ताईत केली.

“का ग?”

“मग काय मूवी बघतांना पण तुझ्या डोक्यात हा अभ्यासच फिरत असतो न?” जुई नि डोळा मारत चिडवले.

आश्लेषा नि हलके स्मित केले.

“AD, आज तर तू जादूच केलीस!!” समोरून आशिष आला आणि आश्लेषा च्या हृदयाची धडकन थांबली जणू, सर्व black out... हृदयात बस, गिटार ची धून सुरू झाली आणि ते अपोआप गावू लागले...

आते जाते...

आते जाते, हँसते गाते

सोचा था मैं ने मन में कई बार

वो पहली नज़र, हलका सा असर

करता है क्यों दिल को बेक़रार

रुक के चलना, चल के रुकना

ना जाने तुम्हें है किस का इंतज़ार

 

तेरा वो यकीं, कहीं मैं तो नहीं

लगता है यही क्यों मुझको बार बार

यही सच है, शायद मैं ने प्यार किया

 

आशिष तिला विश करून गेला सुद्धा तरी आश्लेषा त्यातच हरवलेली, तिकडून जुई सोबत बाकीची गांग येवून आश्लेषा ला चिडवायला लागल्या.

“आमच्या स्कॉलर ला कोणी तरी मात दिली तर...” जुई तिला खांद्याला खांद्यानी मारत म्हणली आणि सर्व खिदळायला लागल्या!

“सय्या ने देखा ऐसे... में पाणी पाणी हो गायी...” इशा लाल झालेल्या आश्लेषा चा चेहरा हातात घेवून म्हणाली तशी आश्लेषा तिला धरून मारते.

त्यांची ती सर्व मस्ती आठवून आज हि आश्लेषा च्या चेहऱ्यावर smile आली होती आणि डोळ्यात पाणी भरून आले.

क्रमश: 

 सिक्रेट सायको – १

 

२४ जानेवारी २०२२

 

जगातील महत्वाचे आणि मोठे साय्कोलोजी कॉन्फेरेंस भारतात, पुणे इथे भरले होते!

रिपोर्टर रिपोर्ट देत होते आप आपल्या चॅनेल साठी... अशीच एक न्यूज चॅनेल वर झळकत होती.

“२०२२ IIER ११७५ इंटरनॅशनल कॉन्फेरेंस हि जगातील प्रमुख कॉन्फेरेंस आहे ज्यात रिसर्चर्स सायकॉलजी च्या क्षेत्रात आपले नवीन संशोधन मांडतील...”

घरी आरामात सोफ्यावर बसून घरचे न्यूज द्वारा उपडेट घेत होते!

“बाबा मला शिन चान बघायचं...”

“थांब रे... ”

“हे काय बोर बघत बसलात तुम्ही? प्लीज न बाबा... बदला न चानेल...”

हट्ट वाढला तसा रिमोट मुलाच्या हातात देवून तो झोपायला गेला.

 

तिकडे कॉन्फेरेंस मध्ये लोकांची गर्दी वाढू लागली होती! आज कॉन्फेरेंस एकाद्या फिल्म फेयर अवार्ड च्या फंक्शन पेक्षा कमी सजलेली नव्हती, त्याला शोभतील  असेच कॉन्फेरेंस अटेंड करणारे होते, रेड कार्पेट चालून येणारे.

 आज ची कॉन्फेरेंस जरा हटके होती आणि त्याला कारण होते ते म्हणजे पहिल्यांदा दिल्या जाणारे अवार्ड... सायकोलॉजी च्या क्षेत्रात पहिल्यांदा हा अवार्ड मिळणार होता कोणाला. त्यामुळे कोणाला हा अवॉर्ड मिळणार ह्याची चुरस लागली होती! त्यात नुकतेच धुमाकूळ घातलेल्या करोना मुळे प्रत्येकाकडे एक आपली आगळी वेगळी कथा आणि अनुभव होताच! ह्या काळात क्वचित कोणी भेटेल ज्यांनी आपल्या जवळच्यांना निराश, हताश बघितले नसेल, डिप्रेशन ला जवळून बघितले नसेल? इतक्या सर्व लोकांमध्ये इतक्या सर्व कथांमध्ये, कोणाला मिळणार होता तो अवार्ड? सर्वांचे डोळे त्या अवार्ड वर लागले होते!

हॉल मध्ये कुजबुज सरू होती! २४ -२५ जानेवारी म्हणजे मोठा दिवस होता!

तितक्यात रेड कार्पेट वर एक गाडी येवून थांबली, तुम्ही विचार कराल त्यातून एक स्लिम ट्रिम अभिनेत्री बाहेर पडेल आणि मग ती हात हलवून तिथे जमा असलेल्या पब्लिक ला अभिवादन करेल, पण त्यातून निघाले एक ऐन्शितले गृहस्त,  त्यांना बघून तिथे उपस्थित जमावाची मात्र प्रतिक्रिया तीच होती! त्यांना बघून प्रत्येकाच्या चेहऱ्यावर स्मित आले, “योगी दादा!!” बस एकच नाव सर्वांच्या ओठी होते!

सर्वांना बघून त्यांनी फक्त विनम्र हात जोडून नमस्कार केला. चालायला त्रास होत होता त्यांना म्हणून त्यांना आधार द्यायला सोबत एक महिला होती! योगी दादा म्हणजे भारतातले मदर टेरीसा चे मेल वरजन! दिन दुबळ्यांची फक्त सहायता करायचे असे नाही तर मनानी खचून गेलेल्यांना मार्ग दाखवण्याचे हि काम ते करायचे! भारतात मेंटल हेल्थ हा विषय धरून उचलणारे, शारीरक स्वस्थ जितके महत्वाचे आहे तितकेच मेंटल स्वस्थ हि गरजेचे आहे ह्यावर भरभरून व्याख्यान आणि पुस्तकं फक्त लिहिणारे योगी दादा नव्हते तर ते अमलात आणून पीडितांना मदत हि करत होते! अनेक हजारो कहाण्या त्यांच्या जवळ होत्या काही उरात पुरलेल्या तर काही केस स्टडी झालेल्या.

आज इतक्या दिवसांच्या त्यांच्या मेहनातीचे फळ म्हणून त्यांना ह्या कार्यक्रमाला चीफ गेस्ट म्हणून अमंत्रित केले होते! आपला तोल सांभाळत ते त्या कार्पेट वरून हॉल चा मार्ग चालत निघाले.

बाहेर रिपोर्टर लोकांनी गर्दी केली होती योगी दादा एक वाक्य तरी त्यांच्यासाठी बोलावे हा प्रयत्न होता प्रत्येकाचा.

योगी दादा सोबत सर्व मान्यवर हॉल मध्ये पोहचतात, योगी दादांना बघून त्याचं स्वागत टाळ्यांनी होतं. टाळ्यांच्या आवाजात हॉल गजबजला.

ह्या वर्षी ची थीम होती “एक्क्सपेरिमेंटल सायकॉलॉजि इन क्रॉस कल्चर सेटिंग"

वेगवेगळ्या प्रांतातून आपले अनुभव आणि रिसर्च वर बोलायला लोक आले होते.

स्टेज वर प्रेसेंटेटशन द्यायला सर्व सेटअप तयार केले होते! मान्यवरांच्या खुर्च्या खाली पहिल्या रांगेत होत्या!

हॉल भरला होता, अंधार करण्यात आला आणि एक एक करत कार्यक्रमाला सुरवात झाली! इतका मोठा विखुरलेला विषय होता हा आणि तितकेच भव्य दिव्य प्रत्येकाचे अनुभव! कोरोनाच्या काळात कोणी अनुभवलं नव्हतं, विचार हि केला नव्हता इतका एक्सपेरिमेंट झाला सर्वांच्या साय्कोलोजी चा! जग तयार नव्हते ह्या महामारी साठी! आपल्या जवळच्या लोकांपासून लांब होणे काय असते हे तर आपण अनुभवतोच पण त्यांचे अंतिम दर्शन हि न करता यावे असं कधी होईल असा विचार हि कोणी केला नव्हता. सर्व एकत्र असून एकटे पडले होते. दिवस-रात्र बस उद्याचा दिवस कसा येयील ह्याची चिंता! सर्वात जास्ती त्रास सहन केला तो खालच्या वर्गानी, करून का होत नव्हताआ, आजारी तर काही पडत नव्हते पण उपाशी राहून मारायचे दिवस आले होते!

 

सकाळची संध्याकाळ झाली....

वेळ होती अवार्ड देण्याची, स्टेजवर ट्रॉफी आणण्यात आली, मेडल्स आणण्यात आले! आपल्या आपल्या क्षेत्रातून उत्तम कामगिरी करणार्यांना आज सम्मानित करणार होते, ती ट्रॉफी कोणाला मिळणार ह्याची उत्सुकता सर्वांना होती. एक एक करत सर्वांचे नाव पुकारण्यात आले. मेडल अन सर्टिफिकेट देऊन गौरव करण्यात आला.

“आणि आता मी स्टेज वर आमंत्रित करू इच्छितो आपल्या चीफ गेस्ट योगी दादांना प्लीज स्टेज वर येवून तुमच्या हसते आमच्या स्टार ला हा अवार्ड द्यावा हि विनंती!”

 

तसे योगी दादा उठू लागतात, त्यांना मदत करत त्यांना सोबत स्टेज वर बसवून त्यांच्या सोबतची महील वळते, तसे योगी दादा तिचा हात धरून तिला थांब म्हणतात, त्यांना काही त्रास होतोय का वाटून ती तिथेच थांबते. तसं त्या चिठ्ठीत नाव वाचून पुकारण्यात आले...

“आणि आपण सर्व ज्या क्षणाची खूप आतुरतेने वात बघत होतो तो क्षण आला आले... आज च्या संध्याकाळचा सर्वात प्रेस्टीजियस अवार्ड जात आहे... आश्लेषा देश्मुक ह्यांना....”

आश्लेषा चा हात तसा योगी दादा सोडतात ती अविश्वासात त्यांना बघत होती, “अगं खाली जावून परत वरती कशाला यायचं, मला म्हाताऱ्याला नको वाटलं तसं .. म्हणून थांबवून घेतलं तुला...” ते डोळे मिचकावत म्हणले तिला...

आश्लेषा च्या डोळ्यात आनंदाश्रू आले! ती त्यांच्या समोर येवून उभी होते आणि ते तिच्या हातात ती झाकाक्णारी, चकाकणारी ट्रॉफी  देतात...

आश्लेषा त्या ट्रॉफी ला बघतच राहते...

‘हीलिंग टच!!’ ती त्या वरचे शब्द स्वत:शी कितीदा वाचत होती! तिला विश्वासच बसत नव्हता, हि ट्रॉफी तिला मिळाली होती! परतीच्या रस्त्यावर ती सारखी त्या ट्रॉफी ला बघत होती!

“दादा, मला कशी काय मिळाली?”

“तू कामच असे केले आहेत बेटा!! अशीच चालत रहा, लोकांच दु:ख कमी केलं कि आपल्या पदरात आपो आप सु:ख पडतं!”

आश्लेषा हसत होती! “यु हीलड सो मेनी पिपल...”

ते वाक्य ऐकून आश्लेषा स्वत:शी हसली आणि स्वत:शीच म्हणली, “आय हिल्ड मायसेल्फ!!”

 

आज आश्लेषा ला झोप काही येत नव्हती! डोळे बांध केले कि सारखे ते शब्द कानात ऐकू यायचे!!

“तू न... तू तर सायको आहेस...” ते शब्द ऐकून तिला येत असलेली झोप निघून जायची!

“खरंच यु आर सायको...”

सामन्य माणसाला असं बोलल्यावर राग येयील, पण आश्लेषा त्यावर मंद हसायची! हवेहवेसे वाटायचं त शब्द... कधी ऐकलं नाही की मिस करायची.

पण आज ते शब्द कोण जाणे का तिच्या डोळ्यात पाणी आणत होते! नक्की ते आनंदाश्रू होते अवार्ड चे कि वेदनेने निर्माण केलेले? आज मिस करत होती कदाचित ती स्वतःची पदवी? सायको ?? हीलिंग टच पेक्षा ते नाव जस हवेसे वाट होते?....

 

क्रमश: